Το ελληνικό χωριό που οι κάτοικοι μιλάνε ... σφυρίζοντας

Οι κάτοικοι του ορεινού χωριού Αντιά στο ειδυλλιακό νησί της Εύβοιας «μιλούν» μια μοναδικήγλώσσα σφυρίγματος που ονομάζεται «Σφυρία».
Οι κάτοικοι του χωριού της Αντιάς χρησιμοποιούν διαφορετικούς σφυριχτούς τόνους που αντιστοιχούν σε ένα γράμμα του αλφαβήτου. Βάζοντας σε σειρά κάθε σφυριχτή νότα, σχηματίζουν λέξεις.

Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να μιλήσουν και να καταλάβουν ο ένας τον άλλον απλά σφυρίζοντας. Τα παιδιά μαθαίνουν τη γλώσσα σε ηλικία πέντε ή έξι ετών.

Το ενδιαφέρον έθιμο, που εφαρμόζεται και στα κοντινά χωριά Σημικούκι και Ευαγγελισμός, χρονολογείται από τους χρόνους της αρχαίας Ελλάδας.

Κάποιοι εικάζουν ότι οι κάτοικοι του Αντιά ανέπτυξαν αυτήν την εξειδικευμένη γλώσσα από τους Πέρσες στρατιώτες που κάποτε φρουρούσαν Έλληνες αιχμαλώτους στην περιοχή της Καρύστου.

Μετά την ήττα τους στη μάχη της Σαλαμίνας, ο περσικός στρατός άφησε πίσω του τις φρουρές της Καρύστου, καταφεύγοντας στα υψίπεδα γύρω από την Αντιά για να κρυφτεί. Εκεί ανακατεύτηκαν με τον ντόπιο πληθυσμό και τελικά αφομοιώθηκαν πλήρως.

Μια άλλη θεωρία θέλει τους χωρικούς του Αντιά να είναι δωρικής καταγωγής επειδή δε μιλούν την αρβανίτικη ελληνική διάλεκτο όπως οι γύρω πληθυσμοί.

Μια λιγότερο γνωστή θεωρία υποστηρίζει ότι οι δημιουργοί της γλώσσας ήταν αρχικά κάτοικοι του Αίνου στη Θράκη, οι οποίοι μετακόμισαν στην περιοχή το 1469 ως αιχμάλωτοι των Ενετών.

Η Σφυρία αναφέρθηκε για πρώτη φορά στα ΜΜΕ τον Μάρτιο του 1969, όταν μια ομάδα διασωστών αναζητούσε τα λείψανα ενός αγνοούμενου πιλότου του οποίου το αεροπλάνο είχε συντριβεί στην ορεινή περιοχή «Όχη».

Έρευνες έχουν δείξει ότι η γλώσσα του σφυρίσματος χρησιμοποιείται επίσης με τον ίδιο τρόπο στο Kuşköy στην Τουρκία στο χωριό Aas, στα γαλλικά Πυρηναία, στα Κανάρια Νησιά της Ισπανίας και από τους Βερβέρους των βουνών του Άτλαντα στο Μαρόκο.

Παρά το γεγονός ότι κατάγονται από διαφορετικές χώρες σε όλο τον κόσμο, οι ομιλητές των γλωσσών που σφυρίζουν έχουν μερικές κοινές ιδιότητες. Είναι όλοι τους από ορεινό και κακοτράχαλο έδαφος και οι βασικές τους ασχολίες είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία.

Πολλοί έχουν θεωρήσει ότι οι γλώσσες σφυρίγματος, που αντικατοπτρίζουν τις κλήσεις των πουλιών και άλλους τρόπους με τους οποίους επικοινωνούν τα ζώα, μπορεί να αντικατοπτρίζουν τον στενό δεσμό μεταξύ των ομιλητών και του τοπικού τους περιβάλλοντος.

Το σφύριγμα επιτρέπει επίσης στους ανθρώπους να επικοινωνούν σε εξαιρετικά μεγάλες αποστάσεις, ώστε οι βοσκοί να μπορούν να συνομιλούν μεταξύ τους στα βουνά.