Gábor Maté: Τα αδέρφια ζουν διαφορετικά την οικογένεια κι αυτό τα επηρεάζει

Τα αδέλφια δε μεγαλώνουν στην ίδια οικογένεια
Η σκληρή αλήθεια του Gábor Maté



Πριν συνεχίσεις , θέλω να σκεφτείς τα αδέλφια σου.
Σκέψου αν θυμάστε τα ίδια πράγματα από το ίδιο σπίτι. Αν μιλάτε για τους ίδιους γονείς με τον ίδιο τρόπο. Οι οικογενειακές ιστορίες συχνά μοιάζουν κοινές μόνο στην επιφάνεια. Από κάτω, ο καθένας κουβαλά μια διαφορετική εκδοχή τους. Αν έχεις αδέλφια, πιθανότατα το έχεις νιώσει: εκείνη τη μικρή ασυμφωνία, το «εγώ δεν το έζησα έτσι». Αυτό το κείμενο δεν προσπαθεί να βρει ποιος έχει δίκιο. Προσπαθεί να εξηγήσει γιατί μπορεί να έχετε όλοι.

Ας ξεκινήσουμε από κάτι που μοιάζει αυτονόητο — ή έτσι νομίζαμε.

Ίδιο σπίτι. Ίδιοι γονείς. Ίδια τραπέζια, ίδιες γιορτές, ίδιες φωτογραφίες στους τοίχους.
Υπάρχει μια βαθιά ριζωμένη πεποίθηση στις οικογένειες: ότι τα αδέλφια μεγαλώνουν με τις ίδιες ευκαιρίες στην αγάπη. Ότι, αφού οι συνθήκες είναι κοινές, είναι κοινό και το βίωμα.


Κι όμως, διαφορετικές παιδικές ηλικίες.

Ο Gábor Maté — γιατρός και ερευνητής του παιδικού τραύματος — έρχεται να ανατρέψει αυτή την άνετη βεβαιότητα με μια απλή, ειλικρινή αλλά άβολη παρατήρηση:
τα αδέλφια δεν μεγαλώνουν με τους ίδιους γονείς, γιατί οι γονείς δεν παραμένουν ποτέ οι ίδιοι στον χρόνο.


Και αυτό δεν είναι φιλοσοφικό. Είναι νευροβιολογικό.

Ο Maté εξηγεί πως το παιδί δεν επηρεάζεται τόσο από το τι λένε οι γονείς, όσο από το συναισθηματικό τους σύστημα: πόσο διαθέσιμοι είναι, πόσο ρυθμισμένοι ή απορρυθμισμένοι, πόσο μπορούν να μείνουν παρόντες μπροστά στο συναίσθημα του παιδιού χωρίς να καταρρεύσουν ή να αποσυρθούν. Το παιδί δεν “ακούει” μόνο λόγια. Διαβάζει νεύρα. Διαβάζει ένταση. Διαβάζει απουσία.



Μας μεγάλωσαν λέγοντας «σας αγαπάμε όλους το ίδιο». Και το πιστεύω ότι το εννοούσαν. Αλλά κάθε παιδί γεννιέται μέσα σε ένα διαφορετικό ψυχικό τοπίο. Άλλη εποχή. Άλλο βάρος. Άλλο νευρικό σύστημα απέναντί του.

Το πρώτο συναντά συχνά γονείς αγχωμένους, υπερεγρήγορους, με τον φόβο της “πρώτης φοράς”.
Το επόμενο συναντά περισσότερη εμπειρία, αλλά λιγότερη ενέργεια.
Κάποιο παιδί συναντά παρουσία.
Κάποιο άλλο συναντά λειτουργικότητα.
Και το τέταρτο συναντά γονείς που δεν μαθαίνουν πια — κρατάνε.

Είμαι το τέταρτο παιδί της οικογένειάς μου. Το μικρότερο.
Και όσο κι αν αυτό ακούγεται σκληρό, δεν μεγάλωσα στην ίδια οικογένεια με τα αδέλφια μου. Όχι γιατί με αγάπησαν λιγότερο, αλλά γιατί όταν ήρθα εγώ, το συναισθηματικό τους απόθεμα ήταν διαφορετικό.