9+1 τρόποι που σε χαλάει το να επιλέγεις ανάμεσα σε 1000 γκόμενους και δουλειές

Πραγματικά, έχω κουραστεί από αυτήν την επαναλαμβανόμενη ατάκα: «Έχεις τόσες πολλές επιλογές, γιατί είσαι ακόμη μόνη;» Ή το άλλο: «Η αγορά εργασίας θέλει τόσο πολύ άτομα σαν εσένα, δεν κουράστηκες να παλεύεις μόνη σου; Θα είσαι καλύτερα να πας σε μια δουλειά και να έχεις σταθερό ωράριο και σταθερές μέρες». Σαν να και οι «πολλές επιλογές» εκεί έξω είναι το χρυσό μέλι, το απόλυτο εισιτήριο για την ευτυχία. Μπορώ να σε φανταστώ εκεί στον καναπέ, είμαι σίγουρη ότι μετά από αυτές τις ατάκες το έχεις ζήσει κι εσύ: ατελείωτο scrolling στα social media, σε dating apps, να γκουγκλάρεις τις κενές θέσεις στον τομέα σου… 

Πραγματικά, το έχεις όμως νιώσει πως σε κάνουν να αισθάνεσαι; Σε βάζουν μπροστά σε έναν τεράστιο μπουφέ με χρυσές πιατέλες, με τα πιο απίθανα φαγητά, αλλά στο τέλος, αντί να χορτάσεις, καταλήγεις με στομαχόπονο και την αίσθηση ότι κάτι έχεις χάσει, κάτι δεν πρόλαβες, κάτι δεν έχεις καταφέρει, κάτι δεν έχεις βρει…


Το νιώθεις μέσα σου, είναι ένα δίκοπο μαχαίρι. Από τη μια, στην εποχή μας είναι όλα (φαινομενικά) εφικτά, όλα εύκολα. Μπορείς να βρεις τον «τέλειο» σύντροφο με το να κάνεις swipe δεξιά, να δουλέψεις από κάθε γωνιά του κόσμου, να ξεκινήσεις το δικό σου brand, να γίνεις με ένα viral video, σε χρόνο ντε τε, influencer.

 Από την άλλη, αυτή η πληθώρα μας κάνει να νιώθουμε διαρκώς ανεπαρκείς. Να αναρωτιόμαστε αν κάναμε τη σωστή επιλογή. Να φοβόμαστε τη δέσμευση. Να χανόμαστε μέσα σε έναν κυκεώνα πιθανοτήτων. Εάν, όμως, εφόσον, ίσως… Και η αλήθεια; Αυτή είναι και η απόλυτη δυστυχία της εποχής μας. Και έχω 9+1 λόγους για να σου το αποδείξω:

1. Το «σύνδρομο της FOMO» (Fear Of Missing Out)



Δεν είμαι σίγουρη από πού ξεκίνησε αυτό αλλά σίγουρα έχει τεράστια βάση. Ο φόβος του να χάσεις κάτι σε κυνηγά συνεχώς. Αυτό το σφίξιμο στο στομάχι όταν βλέπεις τις «τέλειες» ζωές των άλλων στα κοινωνικά δίκτυα. Βλέπεις την άλλη να ταξιδεύει σε Dream Trip στη Σαντορίνη και τον «πρίγκιπα» της να της κάνει πρόταση γάμου στο πιο όμορφο ηλιοβασίλεμα του Αυγούστου, τον γνωστό σου να κάνει καριέρα στην Google, την ξαδέρφη σου να βρίσκεται στο Ντουμπάι και να είναι όλη μέρα σε ιδιωτικά γιοτ,

και σε κάνει να αναρωτιέσαι γιατί η δική σου ζωή δεν έχει ενδιαφέρον. Η πληθώρα επιλογών και η αίσθηση να χάσεις όλα αυτά που μπορείς να έχεις, που εμφανίζονται τόσο αστραφτερά εκεί έξω, είναι η ρίζα αυτού του φόβου. Νιώθεις ότι πάντα υπάρχει και θα υπάρχει κάτι καλύτερο εκεί έξω, μια δουλειά, ένα επιπλέον εισόδημα, ένας καλύτερος πρίγκιπας, μια άλλη γκόμενα, μια άλλη ευκαιρία.

 Και αντί να χαιρόμαστε με αυτά που έχουμε, αντί να νιώθουμε περηφάνεια για αυτά που καταφέραμε και να επικεντρωνόμαστε σε αυτά, αγχωνόμαστε για αυτά που δεν ξέρουμε και για αυτά που δεν κατακτήσαμε.

2. Παράλυση από την ανάλυση


Αυτό το έχω βιώσει στο πετσί μου. Αναλύεις κάθε μικρή στιγμή, κάνεις χίλια σενάρια, αναλύεις κάθε πιθανότητα, μέχρι που στο τέλος… δεν κάνεις τίποτα. Απαθής και απράγης βλέπεις τη ζωή σου να προβάλλεται σαν ταινία μπροστά σου και μένεις με το «αν…». Πόσες ώρες έχεις περάσει μπροστά από το Netflix, ψάχνοντας τι θα δεις, μόνο και μόνο για να καταλήξεις να κοιτάς το ταβάνι;

 Μη μου πεις ότι δεν έκανες το ίδιο και με σημαντικές αποφάσεις της ζωής σου. Έστω τώρα ότι στην πέφτουν 5 υποψήφιοι σύντροφοι, καλά παιδιά όλοι. Αναλύεις τα plus και τα minus του καθενός, τους συγκρίνεις στη συμπεριφορά πίσω από μια οθόνη, βρίσκεις τουλάχιστον και από ένα ψεγάδι στον καθένα και στο τέλος δεν επιλέγεις κανέναν. Και το χειρότερο; 

Δε δίνεις καν στον εαυτό σου το chance να γνωρίσει πραγματικά έναν από αυτούς. Το ίδιο και με τη δουλειά. Σκέφτεσαι αν είναι καλύτερη η μεγάλη εταιρεία με το καλό όνομα ή η μικρή startup που προσφέρει ευελιξία. Κι όσο το σκέφτεσαι, μένεις στη δουλειά που είσαι βολεμένος, ο χρόνος περνάει και η ευκαιρία χάνεται. Και η υπερανάλυση τελικά μας οδηγεί στην αδράνεια…

3. Η εξουθενωτική διαδικασία της επιλογής


Ναι οκ, τα κατάφερες, επέλεξες, άλλαξες κάτι σε αυτήν τη ρημάδα τη ζωή σου. Και; Πόσο χρόνο σου πήρε; Πόσο καιρό έμεινες μόνος για να αποφασίσεις να δώσεις χώρο σε αυτήν την κοπέλα που σε περίμενε τόσα χρόνια; Πόσες ευκαιρίες έχασες μέχρι να αλλάξεις τη ρημάδα τη δουλειά που σε στοίχειωνε καθημερινά; Φυσικά θα νιώθεις σκατά.

 Η διαδικασία της αλλαγής με τόση υπερανάλυση είναι εξουθενωτική. Σκέψου πόση ενέργεια ξοδεύεις κάθε φορά που υπεραναλύεις. Από τα πιο απλά: για να βρεις το τέλειο ρούχο για το ραντεβού που τελικά δεν πας, το ιδανικό δώρο γενεθλίων που θα λατρέψει αυτή η ιδανική γυναίκα, για να περιμένεις την καλύτερη προσφορά για την πόλη στην οποία θέλεις να ταξιδέψεις, για να βρεις το κατάλληλο timing να φύγεις από τη δουλειά ή να σμίξεις με τον άνθρωπο που σε έκανε να νιώσεις τόσο έντονα από την πρώτη στιγμή. 

Τώρα φαντάσου να έβαζες αυτήν την ενέργεια για την επιλογή του συντρόφου που σε έκανε να νιώσεις τα έντονα συναισθήματα ή για την επιλογή της καριέρας που σε εκφράζει καλύτερα. Κάθε swipe, κάθε μήνυμα, κάθε συνέντευξη, κάθε σκέψη με τα «αν…», «ίσως…», «μήπως…», είναι και μια μικρή εξάντληση που συσσωρεύεται και κάνει μπαμ τη μοναδική στιγμή που χρειάζεσαι όσο τίποτα να είσαι καλά.

 Στο τέλος είσαι τόσο κουρασμένος από όλο αυτό, από την όλη προσπάθεια… που δεν μπορείς να απολαύσεις την τελική και ίσως και την πιο σωστή επιλογή.

4. Πιο αυξημένες προσδοκίες

Όταν έχεις άπειρες επιλογές, ο πήχης ψηλώνει. Η «ιδανική» επιλογή πρέπει να είναι… ιδανική. Έτσι το έχεις στο μυαλό σου. Θέλεις όμορφο σύντροφο, έξυπνο, με χιούμορ, να βγάζει λεφτά, να ταξιδεύει, να μαγειρεύει, να σου φέρνει πρωινό στο κρεβάτι, να σε αφήνει και λίγο στην ησυχία σου, να είναι παράλληλα τύπος και υπογραμμός, να έχει δική της ζωή αλλά και να σε κάνει να νιώθεις βασιλιάς, να είναι κοντά σου όταν τη θέλεις αλλά και να σε αφήνει να αναπνέεις όταν χρειάζεται.

 Ωραία, να τον παραγγείλουμε! Εύκολο ρομποτικό κατασκεύασμα! Όσο για τη δουλειά, θέλουμε να είναι δημιουργική, καλοπληρωμένη, να έχει καλό κλίμα, να μας επιτρέπει να δουλεύουμε από το σπίτι, να έχει εταιρικό αυτοκίνητο, να μας πληρώνει και κανέναν λογαριασμό. Φυσικά και αυτές οι απίστευτα υψηλές προσδοκίες είναι μη ρεαλιστικές. Και όταν η πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται σε αυτές, απογοητευόμαστε.

5. Η «τέλεια» επιλογή δεν υπάρχει

Μήπως πρέπει να το φωνάξουμε; Ο «τέλειος» άνθρωπος δεν υπάρχει. Η «τέλεια» δουλειά δεν υπάρχει. Όλοι έχουν ελαττώματα. Κάθε δουλειά έχει και τα θετικά και τα αρνητικά της. Όταν όμως έχεις πολλές επιλογές και τις βάζεις δίπλα-δίπλα, αντί να δέχεσαι τις ατέλειες, τις χρησιμοποιείς σαν λόγους για να απορρίψεις κάτι. 

«Με κάνει να αισθάνομαι υπέροχα, αλλά είναι μακριά…», «Μου αρέσει αλλά τα δεδομένα μου δεν με αφήνουν τώρα να προχωρήσω σε τέτοιου είδους σχέση…», «Η δουλειά είναι τέλεια αλλά το γραφείο είναι μακριά…», και στο τέλος ρίχνεις και ένα «ας ψάξω κι άλλο» γιατί ξέρεις ότι υπάρχουν επιλογές.

 Και έτσι συνεχίζεις να κινείσαι σε έναν φαύλο κύκλο αναζήτησης, χωρίς ποτέ να καταλήγεις κάπου. Κι αν καταλήξεις, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μην είναι αυτό που ήθελες γιατί η ευκαιρία σου έχει χαθεί στην υπερανάλυση.

6. Μεγαλύτερη αίσθηση ευθύνης και τύψεων

Κάπου πρέπει να βγεις από το comfort zone σου. Όταν έχεις μία ή μόνο δύο επιλογές, αν κάτι πάει στραβά, θα πεις εύκολα: «Ε, τι να κάνω; Αυτό ήταν. Αυτό είχα». Όταν όμως έχεις άπειρες επιλογές, η ευθύνη για την επιλογή σου πέφτει βαρύτερη.

 Αν από την επιλογή σου η σχέση δεν προχωρήσει θα σκέφτεσαι «Θα έπρεπε να διαλέξω κάτι άλλο…». Αν η δουλειά σου δεν σε ικανοποιήσει θα νιώθεις τύψεις που δεν πήγες στην άλλη εταιρεία. 

Και επειδή τα σκέφτεσαι πριν καν τα επιλέξεις, δεν τα επιλέγεις… Αυτή η διαρκής αμφισβήτηση των αποφάσεών μας όμως, μας κάνει δυστυχισμένους. Αιχμαλωτίζει την ευκαιρία μας να ευτυχίσουμε.

7. Μείωση της ικανοποίησης μετά την επιλογή

Οι ψυχολόγοι το λένε «παράδοξο της επιλογής». Όσο περισσότερες επιλογές έχεις, τόσο λιγότερο ικανοποιημένος νιώθεις με την τελική σου απόφαση. Κι αυτό γιατί ακόμα και αν έχεις μπροστά σου την πραγματικά τέλεια επιλογή, τον ιδανικό σύντροφο ή την καριέρα των ονείρων σου, η σκέψη ότι υπάρχουν κι άλλες – που ίσως είναι «καλύτερες» – σε στοιχειώνει και θολώνει το μυαλό.

 Αντί να εμπιστευτείς τα συναισθήματά σου και να απολαύσεις αυτά που νιώθεις με ένα άτομο, συγκρίνεις αυτό που έχεις με αυτό που θα μπορούσες να είχες (που, μεταξύ μας, μπορεί και να μην το έχεις ποτέ γιατί είναι στο μυαλό σου το ιδανικό και εν μέρει φανταστικό σενάριο).

8. Ναρκισσιστικές τάσεις

Ναι, γινόμαστε αλαζόνες. Η πληθώρα επιλογών ενισχύει την εγωκεντρική μας πλευρά. Στο dating, για παράδειγμα, τα apps και οι τέλειες αναρτημένες φωτογραφίες στα κοινωνικά δίκτυα μας κάνουν να πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου, με χιλιάδες υποψηφίους να μας περιμένουν. 

Κάνουμε συνέχεια «καλύτερες» επιλογές βασισμένοι σε μια εικονική ψευδαίσθηση. Πραγματικά, κοιτάζοντας γύρω, μπορεί εύκολα να καταλάβει κανείς ότι βλέπουμε ο ένας τον άλλον ως προϊόν: «Αν δεν μου αρέσεις, αν δεν ικανοποιείς την ψευδαίσθησή μου τώρα, μπορώ εύκολα να σε αντικαταστήσω».

9. Αποφυγή δέσμευσης

Και θα πούνε κάποιοι… γιατί να δεσμευτείς σε έναν άνθρωπο ή σε μια δουλειά, όταν ξέρεις ότι μερικά swipes μακριά ή και πιο κοντά υπάρχει κάτι άλλο; Κι εδώ είναι που η πληθώρα επιλογών κάνει τη δέσμευση να φαίνεται σαν παγίδα. 

Κλειδώνεσαι στο δωμάτιο που είναι το comfort zone σου, ενώ εκεί έξω απλώνεται ένας τεράστιος κόσμος που θα μπορούσες να εξερευνήσεις. Και έτσι η αδυναμία δέσμευσης μας κρατάει σε μια διαρκή κατάσταση αβεβαιότητας και μοναξιάς.

10. Απώλεια της αυθεντικότητας

Και το πιο σημαντικό, το ουσιώδες. Προσπαθώντας να φτάσουμε σε αυτήν την τελειότητα, είτε για να ανταγωνιστούμε τις άπειρες επιλογές είτε για να επιλέξουμε οι ίδιοι κάτι τέλειο, χάνουμε τον εαυτό μας.

 Στις σχέσεις προσποιούμαστε κάποιον άλλο για να γίνουμε αρεστοί στον «τέλειο» σύντροφο. 

Στην καριέρα, υιοθετούμε προσωπικότητες που δε μας ταιριάζουν για να θεωρούμαστε «πετυχημένοι». Και τελικά, σε αυτόν τον κόσμο του ανταγωνισμού και των άπειρων επιλογών, το μεγαλύτερο τίμημα που πληρώνουμε είναι η αυθεντικότητά μας. Και χωρίς αυτήν, πώς μπορεί να είναι κάποιος πραγματικά ευτυχισμένος;

Τι κάνουμε τώρα;

Καιρός να αναγνωρίσουμε το πρόβλημα. Να το δούμε κατάματα. Να καταλάβουμε την ύπαρξή του, να του δώσουμε όνομα, όχι απλά αίσθηση. Η πληθώρα επιλογών είναι μια ψευδαίσθηση.

 Πρέπει να εστιάσουμε σε αυτό που είμαστε και σε αυτά που ο εαυτός μας χρειάζεται πραγματικά. Να είμαστε επιτέλους παρόντες μέσα στον ίδιο μας τον εαυτό και όχι έξω από αυτόν.

 Να βλέπουμε τον κόσμο μέσα μας και όχι τον κόσμο γύρω μας. Να δουλέψουμε πάνω στη δέσμευση του εαυτού μας. Να λέμε «είμαι αρκετός/ή» και «αυτό που νιώθω είναι τόσο δυνατό και είναι αρκετό».



Αντί να ψάχνεις τον «τέλειο» άνθρωπο, βρες τον άνθρωπο που είσαι πρόθυμος/η να αγαπήσεις με τις ατέλειές του. Αντί να κυνηγάς την «τέλεια» εργασία, βρες αυτήν που σε γεμίζει και είσαι διατεθειμένος/η να δουλέψεις σκληρά για να την κάνεις δική σου ή για να την φτάσεις εκεί που θέλεις.

 Να θυμάσαι πάντα ότι η ευτυχία δεν είναι εκεί έξω, κρυμμένη σε κάποια από τις χιλιάδες επιλογές. Είναι μέσα μας, κομμάτι του εαυτού μας. Και έρχεται όταν μαθαίνουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας, να ακούμε αυτά που πραγματικά θέλει, αντί να ονειρευόμαστε και να επιθυμούμε αυτά που μας πλασάρουν εκεί έξω ως ιδανικά.
Συντάκτης: Βαλεντίνα Λεωνίδου