Σε απελπισία οι κάτοικοι των παραμεθόριων κοινοτήτων, που ζουν υπό καθεστώς φόβου – Ένα περιπολικό για κάθε 30 χιλιόμετρα συνοριακής γραμμής - Οι κτηνοτρόφοι σε αδιέξοδο λόγω των συνεχόμενων ζωοκλοπών
Σε καθεστώς φόβου, με διάχυτο το αίσθημα της ανασφάλειας, ζουν οι ελάχιστοι μόνιμοι κάτοικοι που απέμειναν στα χωριά της Ηπείρου, τα οποία βρίσκονται κοντά στην παραμεθόριο. Τόσο στην περιοχή της Κόνιτσας, όσο και στην περιοχή του Πωγωνίου, δεκάδες χωριά βιώνουν την εγκατάλειψη, αφού στην έλλειψη στοιχειωδών
υποδομών προστίθενται οι συχνές κλοπές και η πλήρης ασυδοσία κακοποιών, οι οποίοι διέρχονται ανενόχλητοι τα σύνορα.Οι κτηνοτρόφοι αυτών των χωριών, που στο παρελθόν αποτελούσαν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας τους, πλέον εγκαταλείπουν την περιοχή ή ακόμα και το επάγγελμά τους, μετά τις τεράστιες οικονομικές ζημιές που τους έχουν προκαλέσει οι συνεχόμενες ζωοκλοπές.
Η «Ζούγκλα» μίλησε με αυτοδιοικητικούς, αστυνομικούς, στρατιωτικούς, κτηνοτρόφους και κατοίκους, αποκομίζοντας την ζοφερή εικόνα της καθημερινής ζωής, σε μια πανέμορφη περιοχή, που παράλληλα αποτελεί και μία από τις φτωχότερες περιφέρειες της Ε.Ε.
Η ευαίσθητη ζώνη των συνόρων, παρουσιάζει εικόνα πλήρους εγκατάλειψης, με δραματική μείωση των στρατιωτικών φυλακίων, υποστελέχωση των αστυνομικών τμημάτων, έλλειψη βασικών υποδομών και πλήρη ασυδοσία των κακοποιών, οι οποίοι λεηλατούν ανενόχλητοι τα χωριά.
«Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, τα σύνορά μας θα φτάσουν επί της ουσίας στο Καλπάκι και στα Γιάννινα», δηλώνει χαρακτηριστικά στη «Ζούγκλα» ο δήμαρχος Πωγωνίου.
“Δεν αντέχω άλλο, θα εγκαταλείψω την περιοχή”
Ο Θεόδωρος Ντάκουλας είναι κτηνοτρόφος της Κόνιτσας, ο οποίος έχει πλέον ένα κοπάδι με 150 αγελάδες ελευθέρας βοσκής, που μετακινεί σε μια περιοχή που εκτείνεται από τα βουνά της Κόνιτσας μέχρι τον Γράμμο.
«Τα τελευταία χρόνια, κακοποιοί από την Αλβανία, μου έχουν κλέψει παραπάνω από 150 αγελάδες. Περισσότερες δηλαδή από αυτές που μου έχουν απομείνει. Περνάνε ανενόχλητοι τα σύνορα, είναι οπλισμένοι, ακόμα και να τους εντοπίσουμε δεν μπορούμε να τους πλησιάσουμε. Παίρνουν 5-10 αγελάδες, τις περνάνε στην Αλβανία, χωρίς καμία ενόχληση από την Ελληνική Αστυνομία ή τον στρατό, που είναι απόντες. Έχω απευθυνθεί στην αστυνομία, στον δήμο, στην περιφέρεια, έφτασα μέχρι και στην 8η μεραρχία. Δεν έχει αλλάξει τίποτα», καταγγέλλει ο κύριος Ντάκουλας στη «Ζούγκλα».
Ο κτηνοτρόφος Θεόδωρος Ντάκουλας
Στις 5 Νοεμβρίου υπήρξε το τελευταίο περιστατικό, όταν κακοποιοί από την Αλβανία πέρασαν τα σύνορα και του έκλεψαν 9 αγελάδες, τις οποίες μετέφεραν ανενόχλητοι στη γειτονική χώρα.
«Η οικογένειά μου φοβάται και με πιέζει να εγκαταλείψω τη δουλειά μου. Σκέφτομαι να φύγω από την περιοχή, όμως και η μετακίνηση σε άλλα βοσκοτόπια στο εσωτερικό, είναι μεγάλο κόστος» μας λέει.
Ένας άλλος συνάδελφός του, ο Σπύρος Ντίμης, πρόσφατα έχασε 50 αγελάδες στην περιοχή του Γράμμου. Στην προσπάθειά του να συγκρατήσει το κοπάδι του προκειμένου να μην βγουν τα ζώα στον δρόμο, άφησε «τα νότα του αφύλακτα». Του έκλεψαν 50 αγελάδες και τις πέρασαν ανενόχλητοι από τα σύνορα, προς την Αλβανία.
Ακούστε μέρος των όσων κατήγγειλε στη “Ζούγκλα” ο Θόδωρος Ντάκουλας:
«Καμία νέα επένδυση δεν μπορεί να γίνει υπό αυτές τις συνθήκες»
Η Ένωση Μετακινούμενων Κτηνοτρόφων Ηπείρου, εκπροσωπεί τους παραδοσιακούς κτηνοτρόφους που μετακινούν τα κοπάδια τους, στα μεγάλα υψόμετρα των ορεινών όγκων της Ηπείρου το καλοκαίρι και στα χειμαδιά τους, στα χαμηλότερου υψομέτρου βοσκοτόπια, τον χειμώνα. Ο Γιάννης Δεκόλης είναι πρόεδρος της Ένωσης και μίλησε στη «Ζούγκλα» για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνάδελφοί του.
Σύμφωνα με τον κύριο Δεκόλη, το επάγγελμα των μετακινούμενων κτηνοτρόφων αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της εξαφάνισης, αφού πλέον έχουν μειωθεί δραματικά εκείνοι που το ασκούν. Παραμένουν στα χωριά και στα ορεινά βοσκοτόπια κυρίως μεγάλοι άνθρωποι, που ασχολούνται με την κτηνοτροφία πολλές δεκαετίες. Οι νέοι δεν ενδιαφέρονται να ασχοληθούν, κυρίως διότι οι συνθήκες δεν ανταποκρίνονται ούτε στο ελάχιστο στις απαιτήσεις που έχει ανάγκη η σύγχρονη κτηνοτροφία, προκειμένου να αναπτυχθεί. Η ανασφάλεια των παραμεθόριων περιοχών, η έλλειψη βασικών υποδομών, η ανυπαρξία ακόμα και ενός χωματόδρομου μέσω του οποίου να μπορούν να προσεγγίσουν τα βοσκοτόπια τους, είναι κάποιοι από τους λόγους που καθιστούν το επάγγελμα τους αντιδημοφιλές.
«Πρώτα από όλα χρειαζόμαστε δρόμους. Αυτό είναι το βασικό και στοιχειώδες. Για να μπορούμε να προσεγγίσουμε τα ζώα μας, να μπορεί ο στρατός και η αστυνομία να περιπολεί και να διαφυλάττει την περιοχή, να υπάρχει πρόσβαση πυροσβεστικών μέσων σε μία πυρκαγιά, να μπορεί να έρθει ένα σχολείο ή κάποιοι επισκέπτες να δουν πως λειτουργεί η παραδοσιακή κτηνοτροφία», μας λέει. «Χρειαζόμαστε ασφάλεια, βασικές υποδομές, την δυνατότητα να έχουμε ένα φωτοβολταϊκό για να είμαστε συνδεδεμένοι με τον πολιτισμό. Να μπορούμε να έχουμε ρεύμα, ένα ψυγείο, την δυνατότητα να φορτίσουμε το τηλέφωνό μας για να επικοινωνήσουμε. Στοιχειώδη πράγματα που για τους συναδέλφους μας στην Ευρώπη, θεωρούνται αστεία στον 21ο αιώνα. Καμία νέα επένδυση σε κτηνοτροφικές μονάδες, δεν μπορεί να γίνει υπό αυτές τις συνθήκες», συμπληρώνει.
Ακούστε μέρος των όσων είπε στη “Ζούγκλα” ο Γιάννης Δεκόλης:
Ένα περιπολικό για 30 χιλιόμετρα συνοριακής γραμμής και 10 χωριά
Σε απόσταση 27 χιλιομέτρων από την Κόνιτσα και 15 χιλιομέτρων από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, βρίσκεται η κοινότητα του Αμάραντου. Μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο και σε υψόμετρο 1000 περίπου μέτρων, το χωριό είναι κτισμένο στις ανατολικές κλιτύες των τελευταίων Νοτίων κορυφών του Γράμμου. Γνωστός για τα ιαματικά λουτρά του και για την παραδοσιακή του κτηνοτροφία, ο Αμάραντος έχει απομείνει πλέον με 44 μονίμους κατοίκους, που ζουν υπό το καθεστώς του φόβου.
Ο πρόεδρος της κοινότητας Παναγιώτης Ζακόπουλος, ήδη από τις 28 του περασμένου Μαΐου, απέστειλε μία αγωνιώδη επιστολή προς την Περιφέρεια Ηπείρου, τον Δήμο Κόνιτσας και την Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Ιωαννίνων, ζητώντας την άμεση λήψη μέτρων ασφαλείας, εν όψει της θερινής βοσκήσιμης περιόδου. «Έντονος είναι ο δισταγμός, η αβεβαιότητα και το αδιέξοδο στους κτηνοτρόφους, που χρησιμοποιούν την περιοχή Αμαράντου», αναφέρει ο κύριος Ζακόπουλος.
«Οι κατ’ έτος απώλειες ζώων λόγω κλοπών από Αλβανούς κακοποιούς, ο κίνδυνος της ζωής τους, η πιθανότητα πυρκαγιών, η έλλειψη μέτρων και η απουσία των αρχών εντείνουν το αίσθημα της ανασφάλειας. Σε μία εποχή που η παραδοσιακή, ελευθέρας βοσκής κτηνοτροφία, βρίσκεται σε καταστροφική πορεία, είναι απαραίτητη η άμεση λήψη μέτρων για την στήριξή τους», αναφέρει.
Ζητούσε τον καθαρισμό και την διόρθωση του υπάρχοντος οδικού δικτύου. Την τοποθέτηση καμερών. Την παρουσία και την διεξαγωγή περιπολιών από τον στρατό και την αστυνομία. Επιπλέον την διάνοιξη δρόμου προς την πυραμίδα 12 των συνόρων, που αποτελεί βασικό σημείο πρόσβασης και διαφυγής κακοποιών, προκειμένου να μπορεί να το προσεγγίσει η αστυνομία. Παρά την έγκαιρη προειδοποίηση, τίποτα από τα παραπάνω δεν συνέβη, με αποτέλεσμα την κλοπή εκατοντάδων ζώων κατά την θερινή και φθινοπωρινή περίοδο. Πλέον ελάχιστοι κτηνοτρόφοι σκέφτονται να επιστρέψουν στον Αμάραντο.
Δείτε την επιστολή του προέδρου της κοινότητας:
Ο Αμάραντος, μαζί με άλλα μεγαλύτερα ή μικρότερα χωριά των Μαστοροχωρίων και της ευρύτερης περιοχής, υπάγονται στον Αστυνομικό Σταθμό Πυρσόγιαννης. Η «Ζούγκλα» επικοινώνησε με τον Α.Σ. προκειμένου να διασταυρώσει τις πληροφορίες των κατοίκων, για την πλήρη ασυδοσία των κακοποιών.
Αστυνομικοί του Σταθμού μας είπαν ότι πράγματι υπάρχει πρόβλημα, αν και προσπάθησαν κάπως να το εξωραΐσουν. Σε ερώτηση μας σχετικά με το πόσα περιπολικά διαθέτει ο Αστυνομικός Σταθμός, η απάντηση ήταν… ένα (1)!
Ένα περιπολικό καλείται να καλύψει μια περιοχή 30 χιλιομέτρων συνοριακής γραμμής και τουλάχιστον 10 κοινοτήτων. Ο Σταθμός είναι στελεχωμένος με… 10 αστυνομικούς, που προφανώς αναλογούν σε 3-4 ανά βάρδια. Δηλαδή αν υπολογίσουμε την φύλαξη και τον αξιωματικό υπηρεσίας που πρέπει να βρίσκεται εκεί, περισσεύουν ένας – δύο για να κάνουν περιπολία με ένα περιπολικό, σε όλη την παραπάνω περιοχή.
Μιλήσαμε με τον αντιδήμαρχο Πολιτισμού του δήμου Κόνιτσας, Πέτρο Γκίκα. Αν και μας δήλωσε αναρμόδιος ως προς τα συγκεντρωτικά στοιχεία και τις ειδικότερες αναφορές για την παραβατικότητα στην περιοχή, επιβεβαίωσε το αίσθημα ανασφάλειας των κατοίκων, ιδιαίτερα των κοινοτήτων που βρίσκονται εγγύς των συνόρων.
«Υπάρχει αίσθημα ανασφάλειας και πρόβλημα υποστελέχωσης των αστυνομικών τμημάτων. Το 583 Τάγμα Πεζικού επίσης έχει πρόβλημα, με τα συνοριακά φυλάκια που έχουν απομείνει, να είναι ελάχιστα», ανέφερε στη «Ζούγκλα» ο αντιδήμαρχος.
Επικοινωνήσαμε με την 8η Μεραρχία, αξιωματικοί της οποίας μας ξεκαθάρισαν ότι υπάρχουν λεπτομερή σχέδια για την φύλαξη της ελληνοαλβανικής μεθορίου, πλην όμως, αυτά δεν είναι δημοσιοποιήσημα…
Δήμαρχος Πωγωνίου: «Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, τα σύνορα θα φτάσουν επί της ουσίας στο Καλπάκι και στα Γιάννινα»
Η δημοτική ενότητα Πωγωνίου, αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο δήμο των ελληνοαλβανικών συνόρων. Περιλαμβάνει πέντε παλαιούς δήμους με άνω των πενήντα κοινοτήτων, πολλές από τις οποίες βρίσκονται λίγα χιλιόμετρα από τη συνοριακή γραμμή. Κοινότητες με σημαντική ιστορία και απαράμιλλη ομορφιά όπως την Πωγωνιανή, το Δελβινάκι, το Καλπάκι, τη Λάβδανη, το Κεφαλόβρυσο, τον Παρακάλαμο κ.α.
Τον Μάιο του 2013 η υπόθεση δολοφονίας ενός ηλικιωμένου ζευγαριού στα Κτίσματα Πωγωνίου, από έναν 30χρονο αλβανικής καταγωγής, είχε συγκλονίσει το πανελλήνιο. Ο δράστης, πριν την δολοφονία των ηλικιωμένων, είχε εισβάλει στο καφενείο του χωριού με σκοπό να κλέψει τους θαμώνες. Η χειροβομβίδα που έριξε εναντίον τους, ευτυχώς δεν εξερράγη.
Σε άλλο περιστατικό, τον Νοέμβριο του 2018, αστυνομικοί είχαν δεχθεί βροχή από σφαίρες από τα καλάσνικοφ κακοποιών, που προσπαθούσαν να εισάγουν ναρκωτικά στη χώρα. Στην ανταλλαγή των πυροβολισμών, ένας αστυνομικός τραυματίστηκε και ένας σεσημασμένος κακοποιός, αλβανικής καταγωγής, έπεσε νεκρός. Ήταν καταδικασμένος στην Αλβανία για δολοφονία.
Αυτά, και πολλά άλλα παρόμοια περιστατικά, έχουν συντελέσει στην εμπέδωση ενός αισθήματος ανασφάλειας στη περιοχή. Τα χωριά ερημώνουν, καθώς και οι λιγοστοί ηλικιωμένοι κάτοικοί τους, πιέζονται από τις οικογένειές τους να κατέβουν στη πόλη. Η σκιά της διπλής δολοφονίας του 2013, στοιχειώνει ακόμα τον τόπο.
Η «Ζούγκλα» μίλησε με τον δήμαρχο Πωγωνιανής, Κωνσταντίνο Καψάλη, ο οποίος μας περιέγραψε το πως βιώνουν οι ντόπιοι, την έξαρση της εγκληματικότητας και την έλλειψη ασφάλειας στον τόπο τους.
«Παρ’ ότι η κατάσταση έχει σήμερα βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν, ο φόβος στις κοινότητες που υπάρχουν κοντά στα σύνορα παραμένει διάχυτος», μας δήλωσε ο κύριος Καψάλης. «Η συνοριακή φύλαξη είναι αποδυναμωμένη, με αποτέλεσμα πολλά χωριά τον χειμώνα να ερημώνουν. Κοντά στα άλλα προβλήματα υποδομών, υγείας, μετακίνησης που έχουν αυτά τα χωριά, έχει προστεθεί η συνεχής ανασφάλεια».
Ο δήμαρχος μας ανέφερε ότι από τα τρία Αστυνομικά Τμήματα που λειτουργούσαν στην ενδοχώρα, πλέον έχει απομείνει ένα, με αποδυναμωμένη την αστυνομική δύναμη κατά 60%.
Καταγγέλλει δε ότι για την συνοριακή φύλαξη μίας μεθοριακής γραμμής 120 χιλιομέτρων, έχουν απομείνει να περιπολούν… τρία (3) περιπολικά!
«Εδώ και χρόνια μας υπόσχονται ότι θα μπουν θερμικές κάμερες, drones και άλλα σύγχρονα συστήματα, προκειμένου να ενισχυθεί ο έλεγχος των συνόρων, όμως, δυστυχώς, δεν έχει γίνει τίποτα από αυτά» προσέθεσε, για να ολοκληρώσει χαρακτηριστικά: «Τα χωριά κοντά στα σύνορα ερημώνουν. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, τα σύνορά μας θα φτάσουν επί της ουσίας στο Καλπάκι και στα Γιάννινα»…