Δουλεύοντας σε 5 τ.μ.: Μέσα στα πιο κλειστοφοβικά μαγαζιά της Αθήνας

Φωτογραφίες: Άκης Κατσούδας

Επισκεφτήκαμε τρία από τα πιο μικροσκοπικά καταστήματα του κέντρου της πόλης και μιλήσαμε με τους ιδιοκτήτες του για τις ιστορίες πίσω από αυτά.


Όλοι όσοι έχουν δει τα Παράσιτα, δύσκολα μπορούν να ξεχάσουν τις πρώτες σκηνές της ταινίας. Μια οικογένεια, η οποία ζει σε ένα υπόγειο μικροσκοπικό σπίτι, προσπαθεί με οποιοδήποτε τρόπο να βγάλει χρήματα και έτσι φτάνει στο σημείο τα μέλη της να τυλίγουν ακόμη και κουτιά πίτσας.

Δεν πρόκειται για μια σκηνή επιστημονικής φαντασίας. Τόσο στην Κορέα, όσο και στη γειτονική Ιαπωνία, υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι, ελλείψει δημόσιου χώρου και ακρίβειας, αποφασίζουν να φτιάξουν το σπίτι ή την επιχείρησή τους σε όσο το δυνατόν λιγότερα τετραγωνικά μέτρα. Ξακουστά είναι, μάλιστα, τα μικροσκοπικά μπαρ του Τόκιο, τα οποία αποτελούν πόλο έλξης κυρίως για τους δυτικούς τουρίστες που δεν μπορούν να πιστέψουν πώς μπορεί κάποιος να ζήσει σε έναν τόσο μικρό χώρο.

Στην Αθήνα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ακόμη και εδώ, όμως, υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις μαγαζιών που σπάνε τον κανόνα και θυμίζουν Άπω Ανατολή. Ανάμεσα σε αυτά είναι το κοσμηματοπωλείο της Κατερίνας Κούκου που βρίσκεται εντός της στοάς Καλλιγά στο Σύνταγμα.
«Όλα είναι θέμα οργάνωσης, συνήθειας και διαρρύθμισης»


Στην είσοδο του μικροσκοπικού μαγαζιού συναντάμε την ιδιοκτήτριά του που είναι έτοιμη να κλείσει για μεσημέρι. Η επιχείρηση, όπως μας ενημερώνει, δραστηριοποιείται στην Αθήνα από το 1969. Τα τελευταία 13 χρόνια η βάση της βρίσκεται σε αυτό το πολύ στενό κατάστημα.

«Είχα ένα μεγαλύτερο μαγαζί στην Πλάκα, αλλά ήθελα πολύ να μετακομίσω σε αυτή την περιοχή. Μου άρεσε. Με ξένισε για 2-3 μέρες, μετά έπαψε να μου κάνει εντύπωση. Ευτυχώς δεν έχω κλειστοφοβία. Και όπως μου είπε ο άντρας μου μόλις το είδε: “τι σε νοιάζει; Αφού πουλάς μικρά πράγματα”» λέει γελώντας η Κατερίνα Κούκου.

«Δεν μπορώ να απλωθώ σίγουρα, να ανοίξω τα χέρια μου, δεν χωράνε. Αλλά όλα είναι θέμα οργάνωσης, συνήθειας και κυρίως διαρρύθμισης του χώρου. Δεν χρειάζεται να έχω πια περιττά πράγματα. Δεν έχω, παραδείγματος χάριν, πολύ μεγάλο γραφείο. Αν χρειαστεί να κάνω μια δουλειά, θα την κάνω κάπου αλλού» σημειώνει και προσθέτει:

«Έχει να κάνει και με τη κατασκευή φυσικά. Ο αρχιτέκτονας εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο και με πολύ ωραίο τρόπο τον χώρο και να είμαι ειλικρινής έχω περισσότερα κοσμήματα εδώ από όσα είχα στο παλιό μαγαζί που ήταν και μεγαλύτερο».

Όπως εξηγεί η κα. Κούκου, υπάρχουν αρκετοί περαστικοί που στέκονται και βγάζουν φωτογραφίες το μαγαζί. Την περίοδο των γιορτών και κυρίως των Χριστουγέννων, όταν και η κίνηση είναι μεγαλύτερη, οι μόνιμοι πια πελάτες του κοσμηματοπωλείου περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους για να μπουν στο κατάστημα και να κάνουν τις αγορές τους. «Συνήθως μπαίνει ένας ένας. Η μόνη δυσκολία ήταν εν καιρώ πανδημίας. Τότε τους εξυπηρετούσα από την πόρτα» καταλήγει.
Το μικροσκοπικό κλειδαράδικο με τα 40 χρόνια ιστορίας

Λίγα μέτρα μακριά, σε μια ακόμη στοά του Συντάγματος, υπάρχει ένα ακόμη μικροσκοπικό μαγαζί, το οποίο όμως κάνει εντελώς διαφορετική δουλειά. Πρόκειται για ένα από τα παλιότερα κλειδαράδικα της Αθήνας που λειτουργεί στην περιοχή περισσότερα από 40 χρόνια.

Οι πρώτοι ιδιοκτήτες του, ένα ζευγάρι μεσήλικων, ήρθαν από ένα ορεινό χωριό της Άρτας στην πρωτεύουσα για να χτίσουν μια νέα ζωή. «Από αυτό το μαγαζί που βλέπεις που δεν είναι παραπάνω από πέντε τετραγωνικά μεγαλώσαμε δύο παιδιά» λέει η σύζυγος. Ο χώρος είναι πολύ στενός και για αυτό συνήθως κάθονται για να ξαποστάσουν σε δυο καρέκλες που έχουν τοποθετήσει στην είσοδο της στοάς.

Πολλοί τουρίστες που κάνουν τη βόλτα τους στο κέντρο της Αθήνας σταματούν και το φωτογραφίζουν. Είναι πολύ πιθανό, οι κλειδαριές των Airbnb διαμερισμάτων που μένουν να τοποθετήθηκαν από το συγκεκριμένο κλειδαράδικο. «Τα χρόνια έχουν αλλάξει. Κοίτα εδώ πόσες θήκες ασφαλείας έχουμε για να μπαίνουν τα κλειδιά των διαμερισμάτων. Όλα τα γραφεία έγιναν δωμάτια. Έχει γεμίσει το Σύνταγμα» συμπληρώνει.

Όσο εμείς συζητάμε, ο άντρας της έχει μπει μέσα στο μαγαζί και φτιάχνει ένα αντικλείδι για έναν περαστικό πελάτη. Η διαδικασία, όπως επικαλείται και η επιγραφή στη βιτρίνα, δεν κρατάει πάνω από ένα λεπτό. Όλες οι κινήσεις του κλειδαρά είναι προσεκτικές. Άλλωστε γνωρίζει ότι δεν έχει πολύ μεγάλο χώρο δράσης.
Το παντοπωλείο με τα σαμπουάν και τους φορτιστές

Στα ίδια μήκη και πλάτη βρίσκεται και δύο δρόμους πιο κάτω του Ιμπραήμ, ενός Αφγανού μετανάστη που διατηρεί εδώ και οχτώ χρόνια, ένα από τα τελευταία παντοπωλείου του εμπορικού κέντρου της Αθήνας. Η ζωή εδώ πια του αρέσει. Το ίδιο και οι συζητήσεις με τους μόνιμους πια πελάτες.

«Οι περισσότεροι αγοράζουν τσιγάρα. Δεν μπορείς να τα βρεις εύκολα τώρα στην Αθήνα, γιατί η προμήθεια είναι πολύ μικρή. Αν τα σταματήσω, θα το κλείσω. Γιατί έτσι τραβάνε τους πελάτες. Αγοράζουν ένα πακέτο και παίρνουν και κάτι» εξηγεί ο Ιμπραήμ.

Στο μόλις πέντε τετραγωνικά παντοπωλείο του μπορεί να βρει κανείς τα πάντα: από σαμπουάν, μέχρι φορτιστές για κινητά. Εξαιτίας του μικρού χώρου, όλα τα προϊόντα είναι στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο. Ευτυχώς, όπως εξηγεί, που ακριβώς δίπλα έχει μια μικρή αποθήκη γιατί αλλιώς δεν θα είχε χώρο είτε να περάσει, λέει γελώντας.

Ανοίγει στις 8 το πρωί και συνήθως πάει ως αργά το βράδυ. «Δεν έχω συγκεκριμένη ώρα που κλείνω. Ανάλογα την κίνηση» σημειώνει. Πολλές φορές μπορεί να τον πάρει ως αργά το βράδυ. Όταν δεν έχει τόση δουλειά, βάζει να δει βίντεο από την πατρίδα του στο κινητό του. Ακριβώς έτσι όπως έκαναν τα παιδιά στην πρώτη σκηνή των Παράσιτων. Η ζωή σε 5 τετραγωνικά.