Πώς η αδιαφορία έγινε συνήθεια και η αγένεια… μεταδοτική
Σήμερα, στο τρένο από Κηφισιά, απέναντί μου ένα κορίτσι.
Ούτε δεκαοχτώ χρονών.
Όμορφη, περιποιημένη, με έντονο βάψιμο και βλέμμα “ξέρω ποια είμαι”.
Γελάει με τη φίλη της, κοιτάζουν το κινητό, κι εκείνη ανεβάζει τα πόδια της και ακουμπά τα παπούτσια της στο κάθισμα.
Σαν να είναι κάτι πολυ φυσιολογικό….
Δεν σχολίασε κανείς.
Ούτε εγώ.
Αλλά μέσα μου κάτι αναστέναξε.
Δεν είναι μόνο θέμα συμπεριφοράς.
Είναι θέμα νοοτροπίας και υγείας.
Γιατί εκείνο το κάθισμα που τώρα πατά το παπούτσι της, σε λίγο θα το αγγίξει το ρούχο κάποιου άλλου.
Κι αυτό το ρούχο, θα πάει στο σπίτι, θα κάτσει στον καναπέ, θα αγκαλιάσει ένα παιδί.
Η έλλειψη σεβασμού στον δημόσιο χώρο έχει βιολογικές συνέπειες και όχι μόνο ηθικές.
Το πάτωμα του τρένου, γεμάτο σκόνη, βακτήρια, ίχνη από φλέγματα, χώμα, σωματίδια ιδρώτα, γίνεται το “χαλί” όπου ακουμπά το παπούτσι που μετά κάθεται στο κάθισμα.
Και το κάθισμα γίνεται φορέας.
Το κάθισμα γίνεται… μεταφορέας.
Μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, αλλά δεν είναι.
Είναι η πραγματικότητα της διασταυρούμενης μόλυνσης, εκείνης που δεν τη βλέπεις, αλλά τη μεταφέρεις.
Και μετά απορούμε γιατί αρρωσταίνουμε, γιατί τα παιδιά έχουν συνέχεια κρυολογήματα, γιατί το ανοσοποιητικό εξαντλείται.
Αλλά πίσω από το υγειονομικό πρόβλημα υπάρχει κάτι πιο βαθύ:
η ψυχική απουσία του μέτρου.
Η νέα γενιά δεν φταίει, μεγάλωσε σε έναν κόσμο που της έμαθε πως “αν αισθάνεσαι καλά, όλα επιτρέπονται”.
Όμως δεν είναι έτσι.
Η πραγματική ελευθερία δεν είναι “κάνω ό,τι θέλω”, αλλά “καταλαβαίνω πού βρίσκομαι και ποιον επηρεάζω”.
Μια κοινωνία που δεν διδάσκει στα παιδιά της σεβασμό στον κοινό χώρο,
καταλήγει να χάνει και τον σεβασμό στον εσωτερικό χώρο στο σώμα, στην υγεία, στην ψυχή.
Και κάπως έτσι, ένα απλό περιστατικό στο τρένο γίνεται καθρέφτης μιας ολόκληρης εποχής:
όπου δεν πατάμε απλώς τα καθίσματα, πατάμε τις αξίες, την ευγένεια, τη συνείδηση του “μαζί”.
Δεν είναι θέμα “καλών τρόπων”.
Είναι θέμα προστασίας και πρόληψης.
Γιατί το μικρόβιο της αδιαφορίας είναι πιο επικίνδυνο απ’ όλα τα υπόλοιπα:
κολλάει εύκολα, δεν έχει συμπτώματα, κι εξαπλώνεται… όταν όλοι σωπαίνουν.
Δεν με ενόχλησε τόσο η πράξη , όσο το βλέμμα της.
Αυτό το μείγμα αυτοπεποίθησης και αδιαφορίας που βλέπεις όλο και συχνότερα στα νέα παιδιά.
Η άνεση χωρίς όρια, η σιγουριά χωρίς καλλιέργεια, η εξωτερική λάμψη που κρύβει μια εσωτερική κενότητα.
Και σκέφτομαι πόσο αλλάξαμε.
Κάποτε η κοπέλα που μεγάλωνε μάθαινε ότι η θηλυκότητα είναι δύναμη, αλλά και σεβασμός.
Όχι μόνο προς τους άλλους , αλλά προς τον εαυτό της.
Ότι η ομορφιά δεν είναι κάτι που “προβάλλεις”, είναι κάτι που εκπέμπεις.
Ότι η ελευθερία δεν είναι “κάνω ό,τι θέλω”, είναι “ξέρω γιατί το κάνω”.
Σήμερα, τα παιδιά μεγαλώνουν σε έναν κόσμο χωρίς καθρέφτη.
Όλα είναι σκηνή, όλα είναι κοινό.
Το “να φανώ” έγινε πιο σημαντικό από το “να υπάρξω”.
Και κάπου εκεί, χάθηκε η ντροπή ,οχι δεν μιλαω για την ντροπή της καταπίεσης, αλλά εκείνη την λεπτή ευγένεια που σε κρατούσε συνδεδεμένο με το περιβάλλον σου.
Η κοινωνία σιωπά, γιατί όλοι κουραστήκαμε να “παρεξηγούμαστε”.
Κανείς δεν τολμά να πει σε ένα παιδί “κατέβασε τα πόδια σου, σεβάσου τον χώρο”.
Μήπως όμως εκεί αρχίζει η πραγματική απώλεια;
Όταν δεν διορθώνεις το μικρό, δέχεσαι το μεγάλο.
Δεν είναι ζήτημα “καλών τρόπων”.
Είναι ζήτημα συνείδησης.
Γιατί κάθε φορά που ένα παιδί κάνει κάτι αδιάφορα και κανείς δεν αντιδρά,
χάνεται ένα ακόμη κομμάτι ευαισθησίας από την κοινωνία μας.
Η εικόνα εκείνης της κοπέλας δεν ήταν απλώς μια αδιακρισία στο τρένο.
Ήταν ένας καθρέφτης που έδειχνε πόσο μακριά έχουμε φτάσει από το να νιώθουμε υπεύθυνοι ο ένας για τον άλλον.
Κι αν δεν μάθουμε ξανά να αντιδρούμε με ευγένεια, να καθοδηγούμε με αγάπη και να μιλάμε χωρίς φόβο
θα συνεχίσουμε να ταξιδεύουμε όλοι μαζί…
σε τρένα γεμάτα άνεση, αλλά άδεια από σεβασμό.
Για δες… Αν αρχίζαμε ξανά να νοιαζόμαστε λίγο περισσότερο για το κάθισμα, ίσως να φροντίζαμε και λίγο καλύτερα την κοινωνία που κάθεται πάνω του.
Ευαγγελία Παπαγιάννη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου